Na rynku mamy olbrzymi wybór kotłów grzewczych. Mogą być one zasilane ręcznie lub automatycznie. Dodatkowo wybór komplikuje podjęcie decyzji czym ogrzewać nasz dom. Źródłem ogrzewania może być:
-
węgiel (miał, ekogroszek, brykiet),
- olej opałowy,
- gaz ziemny,
- ogrzewanie elektryczne,
- pompy ciepła (gruntowa, powietrzna),
- biomasa (palet, drewno, słoma).
W tym artykule skupimy się na najpopularniejszych piecach zasilanych paliwem stałym- najczęściej węglem. Popularnymi kotłami do spalania paliw stałych są zasypowe kotły żeliwne ze spalaniem górnym.
Spalanie paliwa odbywa się w górnej części paleniska. Paliwo wsypywane jest ręcznie z góry, a powietrze do spalania doprowadzane jest od dołu. Spaliny odprowadzane są zazwyczaj do góry.
Podstawową wadą tradycyjnych kotłów zasypowych jest bardzo nieefektywne spalanie. Dorzucanie zimnego węgla na gorący żar powoduje dymienie, a z dymem ulatują niespalone części węgla (aż 30% wagi!). Sadza i smoła zaklejają komin i kocioł. Wymaga stałego dozoru – trzeba dorzucać węgiel często i w niewielkich ilościach (co parę godzin) oraz codziennie go rozpalać. Jest to dosyć ciężka i „brudna” praca. Trudno jest tu kontrolować proces spalania – zawsze pali się cała objętość wsypanego paliwa.
Sprawność starych tradycyjnych kotłów wynosi często tylko 40%. Ponad połowa energii jest marnowana! W nowych kotłach zasypowych sprawność dochodzi maksymalnie do 75%, chociaż spada znacznie, gdy kocioł pracuje z mocą mniejszą niż nominalna.
Koszt nowego kotła tradycyjnego waha się od 2 do 5 tys. złotych. Ale czy ta pozorna oszczędność Ci się opłaci?
Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest wybór niskoemisyjnego kotła automatycznego.
Jednymi z najlepszych kotłów dostępnych obecnie na rynku są tzw. kotły „retortowe” czyli automatyczne kotły z paleniskiem retortowym, ze spalaniem dolnym
o współprądowym przebiegu spalania. Kotły te:
-
należą do najbardziej nowoczesnych i najefektywniejszych konstrukcji kotłów, służących do spalania np. węgla (realizujących „czystą technologię spalania węgla”), peletu, zrębków, trocin czy ziaren zbóż,
- charakteryzują się ciągłym, automatycznie sterowanym podawaniem paliwa,
- są wyposażone w regulację i kontrolę ilości powietrza wprowadzanego do komory spalania, posiadają samoczyszczące się palenisko retortowe,
- charakteryzują się dużymi możliwościami regulacji mocy, automatyczny system dostarczania paliwa i powietrza oraz zasobnik paliwa sprawiają, że nie wymagają stałej obsługi i w zasadzie ogranicza się ona do uzupełnienia paliwa w zasobniku i do usunięcia popiołu (mogą pracować bezobsługowo przez 2 do 5 dni).
Zaletą kotłów retortowych jest również możliwość spalania w nich oprócz węgla także np. biomasy w postaci peletu oraz mieszaniny peletu i węgla.
Spalanie jest bardzo ekonomiczne. Paliwo podawane jest automatycznie od dołu
w małych ilościach, a gazy z węgla dopalają się przelatując przez warstwę żaru.
Sprawność nowoczesnych kotłów retortowych dochodzi do 90%. Oznacza to, że do uzyskania takiej samej ilości ciepła wystarczy spalić o ok. 30% mniej paliwa niż w kotle tradycyjnym.
Koszt niskoemisyjnego nowoczesnego kotła to ok. 10 tys. zł. Oszczędzasz jednak dzięki niższemu zużyciu paliwa, zyskujesz wygodę i zdrowie.
-
Dobierz właściwą moc kotła
Moc nominalna kotła powinna być dopasowana do potrzeb ogrzewanego budynku. Nie kupuj kotła o zbyt dużej mocy, bo jeśli będzie pracował na niskiej mocy, znacznie obniży się jego sprawność.
Nie mając audytu energetycznego ani profesjonalnych obliczeń projektanta zużycie energii można oszacować na podstawie wieku budynku i stopnia jego docieplenia. Normy obowiązujące w czasach jego budowy i dostępne materiały dają przybliżone pojęcie o jego energochłonności. Należy przyjąć:
-
60-80 W mocy kotła na 1 m² powierzchni ogrzewanej (licząc po podłogach) dla dobrze ocieplonego współczesnego domu. Np. dla domu o powierzchni ogrzewanej 150 m², potrzeba kotła o mocy nominalnej od 150 x 60 = 9kW do 150 x 80 = 12kW.
- 80-100 W/m² w przypadku domu 30-letniego i starszego, ale po choćby częściowym ociepleniu. Tym razem daje to 12-15 kW.
- 100-120 W/m² w przypadku starszego budynku, zupełnie nieocieplonego, co dla domu 150 m² daje 15-18 kW mocy kotła.
Wybierz kocioł najwyższej klasy.
Europejska norma PN-EN 303-5:2012 dotycząca kotłów grzewczych na paliwa stałe z ręcznym i automatycznym zasypem paliwa wyróżnia trzy klasy kotłów: 3, 4 i 5. Im wyższa klasa tym lepsza sprawność i czystsze spalanie. Wybierz kocioł najwyższej klasy, by mieć pewność, że jest bezpieczny i oszczędny, a przy tym ekologiczny.
Wybierz kocioł z automatycznym podajnikiem paliwa i sterownikiem.
Dzięki wykorzystaniu automatycznego podajnika, czas między załadunkami paliwa wydłuża się do kilkudziesięciu godzin. Zyskasz więc komfort obsługi, ale również zapewnisz wysoką sprawność urządzenia, gdyż paliwo będzie podawane w małych dawkach, by uległo całkowitemu spaleniu. Dodatkowe zastosowanie sterownika zapewni właściwy dopływ powietrza do spalania, ułatwi rozruch kotła, wspomoże szybkie zwiększenie mocy, zasygnalizuje o wzroście temperatury i wypaleniu paliwa, wydłuży czas spalania paliwa.
Dostosuj instalację kominową do nowego kotła.
Nowy kocioł do prawidłowej eksploatacji wymaga dostosowania instalacji kominowej. Pamiętaj również o obowiązkowych przeglądach kominiarskich co najmniej raz w roku.
Zapoznaj się z instrukcją eksploatacji kotła i stosuj się do niej.
Sprawdź w szczególności jakie parametry powinno spełniać paliwo przeznaczone dla Twojego kotła i stosuj wyłącznie paliwa dobrej jakości. Złe paliwo może uszkodzić urządzenie.
Pamiętaj o Uchwale Antysmogowej!
Uchwała antysmogowa dla Małopolski wchodzi w życie 1 lipca 2017 roku. Wtedy zacznie obowiązywać zakaz palenia w piecach mułami, flotami węglowymi i mokrym drewnem (o wilgotności przekraczającej 20%). Również od 1 lipca 2017 roku wszystkie nowoinstalowane i po raz pierwszy uruchamiane piece, kotły i kominki będą musiały spełniać unijne normy ekoprojektu. Zgodnie z nimi kocioł – zwłaszcza podczas pracy na niepełnej mocy – nie może emitować więcej niż 40 mg/m³ pyłów.
Jeśli masz wątpliwości jaki model nowego pieca, a starasz się o pozyskanie dotacji, sprawdź kotły rekomendowane przez Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego
https://powietrze.malopolska.pl/ekoprojekt/
Dodatkowo możesz szukać kotły na stronie http://ranking.czysteogrzewanie.pl/ gdzie również możesz zaznaczyć w wyszukiwaniu normy ekoprojektu
Jeżeli ogrzewasz kotłem tradycyjnym – rób to mądrze
Stosuj kilka prostych zasad:
-
Stosuj paliwo wysokiej jakości.
- Pamiętaj o regularnym czyszczeniu przewodu kominowego.
- Zadbaj o odpowiednią wentylację kotłowni: nawiewną i wywiewną.
- Stosuj paliwo odpowiednie do rodzaju kotła.
- Regularnie czyść kocioł, sprawdzaj uszczelnienie drzwiczek i innych otworów.
Autor: Mida Agnieszka